2 - گستردگی و پیشینه : عدهای بهترین جایگاه این مقام را در آذربایجان، و اهل آن را بهترین اجراءکنندگان این مقام میدانند و معتقدند که به مرور زمان این مقام در همهی سرزمینها به خصوص در میان عربزبانان جایگاه و موقعیتی خاص برای خود کسب نموده است تا آن جایی که امروزه یکی از مقامات اصلی در میان الحان قرآن کریم است.
دانلوددرادامه مطلب:
3 - کیفیت آهنگ : سهگاه تنها مقامی است که نسبت به سایر مقامها حالت تهییج و تطریب دارد در این مقام نوعی شور و هیجان و جهش وجود دارد که درصورت تطابق صحیح و به جا با مفهوم و معنای آیات زیبایی دوچندان دارد این مقام دوست داشتنی بوده و برای انسان هیجان ایجاد میکند. برخی گوشههای آن حالت امید و رجاء معنوی دارد و برخی دیگر حزنی معنوی در نفس به وجود میآورد.
4 - موضوع آیات : غالباً این مقام در آیات «رحمت، شادی، فرح، بشارت، امید، رجاء، مفاهیم عشق، وعدههای الهی، مغفرت، صفات مومنان، پیروزی، اجابت دعا و اصحاب یمین» آورده شده است.
5 - تاثیرات : الحان مقام سهگاه آرامشبخش و باعث لذت روح و جان است و غمها را میزداید و ریتم آن به گونهای است که حالت استهزاء، عتاب، خطاب، تمسخر و سرزنش را در ذهن شنونده تراوش و منقوش میکند. همچنین حلاوت و شیرینی آن برانگیزندهی حس محبت، عشق و سوزدل است.
6 - جایگاه اجرا : این مقام غالباً قبل و بعد از چهارگاه و حجاز و بعد از رست قابل اجرا میباشد و همچنین پس از عجم و نهاوند نیز خوانده شده است.
7 - گوشهها و نغمههای فرعی : این مقام یکی از دستگاههای اصلی موسیقی در ایران بوده و گوشههای «مویه، زابل، مخالف و مطلوب» در آن استفاده میشود. همچنین گوشهی «رمل» نیز در آن استفاده میگردد و باز هم از نغمات فرعی آن میتوان به «شوقافزا وشوقآور» اشاره نمود. از دیدگاه اساتید لحن گوشههای دیگری از جمله دستگاه «هزام» که استاد مصطفی اسماعیل در تلاوت سورههای لقمان، نازعات و علق خوانده است را میتوان نام برد.
8 - قاریان برتر : رفعت، شعشاعی، مصطفی اسماعیل، منشاوی، شحات انور و نیز استاد غلوش میباشند.